نرگس نظرنژاد؛ اسماعیل ملک‌اخلاق
چکیده
مقالۀ حاضر که میتوان آن را نوعی مدیریتپژوهی فلسفی تلقی کرد، بر فرضیۀ امکان تعامل فلسفه و مدیریت و در نتیجه افزایش توانمندی و کارایی آنها، مبتنی است. بر اساس این فرضیه، مدیریت میتواند برای تأملات فلسفی، موضوعات جدیدی مهیا سازد و فلسفه نیز میتواند مطالعات مدیریتی و سازمانی را تنوع و عمق بیشتری بخشد. ادعای نقشآفرینی ...
بیشتر
مقالۀ حاضر که میتوان آن را نوعی مدیریتپژوهی فلسفی تلقی کرد، بر فرضیۀ امکان تعامل فلسفه و مدیریت و در نتیجه افزایش توانمندی و کارایی آنها، مبتنی است. بر اساس این فرضیه، مدیریت میتواند برای تأملات فلسفی، موضوعات جدیدی مهیا سازد و فلسفه نیز میتواند مطالعات مدیریتی و سازمانی را تنوع و عمق بیشتری بخشد. ادعای نقشآفرینی فلسفه در حوزۀ مدیریت، به مطالعات مدیریتی و سازمانی محدود نیست، بلکه در مقالۀ حاضر بر این امر تأکید شده است که علاوه بر ساحت نظر، مدیرانی که از بصیرتهای فلسفی برخوردارند، در مقام عمل نیز مدیران خردمندتر، تاثیرگذارتر و موفقتری خواهند بود. هستیشناسی، معرفتشناسی و اخلاق، سه شاخه از شاخههای اصلی فلسفهاند. این سه شاخه، در پژوهش حاضر به عنوان سه متغیر مستقل تعیین شده و تاثیر آنها بر متغیر وابستۀ مدیریت، مورد بررسی قرار گرفته است. در بحث هستیشناسی سازمانی، نشان داده شده که درک مدیران از نحوۀ وجود سازمان تحت مدیریت آنان، میتواند بر تلقی آنان از ماموریت سازمانی خود مؤثر باشد. مبحث معرفتشناسی سازمانی، به این نتیجه منتهی شده که شاخه معرفتشناسی، میتواند به مدیران کمک کند تا فاصله موجود میان دانش و عمل را پر کنند. مهمترین نتیجهای که در بحث اخلاق سازمانی، بر آن تأکید شده این است که مدیران، معلمان اخلاق سازمان خود هستند. ارتباط میان خرد و بلوغ سازمانی، آخرین مبحثی است که در مقالۀ حاضر بدان پرداخته شده است.
فتاح شریف زاده؛ عباس کاظمی بیدگلی
دوره 19، شماره 57 ، خرداد 1387، ، صفحه 53-85
چکیده
یکی از مراحل مهم فرآیند خط مشی گذاری عمومی، مرحله اجرای خط مشی می باشد. بعداز تدوین و تنظیم خط مشی عمومی و قانونی کردن دستور کار و پیشنهاد خط مشی و طی مراحل لازم، باید توسط مراجع ذی صلاح قانونگذار تصویب شده و برای اجرا به سازمانهای مربوطه ابلاغ گردد. در اجرای مطلوب و کارآمد خط مشی عمومی، مسائل زیادی موثرند. در پژوهشی حاضر تلاش می شود ...
بیشتر
یکی از مراحل مهم فرآیند خط مشی گذاری عمومی، مرحله اجرای خط مشی می باشد. بعداز تدوین و تنظیم خط مشی عمومی و قانونی کردن دستور کار و پیشنهاد خط مشی و طی مراحل لازم، باید توسط مراجع ذی صلاح قانونگذار تصویب شده و برای اجرا به سازمانهای مربوطه ابلاغ گردد. در اجرای مطلوب و کارآمد خط مشی عمومی، مسائل زیادی موثرند. در پژوهشی حاضر تلاش می شود تا اثرات عوامل سازمان و مدیریت بر نحوه اجرای بهینه یکی از زمینه های برنامه توسعه اقتصادی-اجتماعی –فرهنگی کشور یعنی آموزش عالی مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد. درجهت تحقق اهداف پژوهشی سعی شد تا مهمترین عوامل سازمان و مدیریتشناسائی شود. پس از بررسی ادبیات و مبانی نظری مربوطه ۹ عامل مهم شناسائی گردید و ارتباط هر کدام در قالب ۹ فرضیه با نحوه اجرای بهینه خط مشی مورد مطالعه قرار گرفت. این عوامل عبارتند از: ۱- ساختار، منابع فیزیکی و تشکیلات ۲- ارزشیابی عملکرد ۳- فرآیند آموزشی ۴- فرآیند کارمندیابی ۵- مدل تصمیم گیری ۶- رضایت شغلی ۷- سیسستم پاداش ۸- انگیزش ۹- نظاماطلاعات و ارتباطات. نمونه اماری از مراکز تحقیقاتی و دانشگاههای تهران ، شهید بهشتی، علامهطباطبائی و تربیت مدرس انتخاب گردید و از طریق ابزار مختلف جمع آوری اطلاعات، مشاهده و مراجعه به منابع آرشیوی و تجزیه و تحلیل آماری درجه تاثیر هر یک از عوامل با توجه بهسنجه های مورد نظر مشخص گردید و بعد از نتیجه گیری پیشنهاداتی ارایه گردید.
احمد رجبی
دوره 18، شماره 54 ، شهریور 1386، ، صفحه 55-76
چکیده
در این تحقیق از ترکیب سیستم هزینه یابی بر مبنای فعالیت و مدیریت بر مبنای فعالیت جهت کنترل و اداره کردن منابع سازمانی بصورت یک مطالعه کاربردی در کارخانجات صنعتی شاهد شیراز استفاده شده است. برای این منظور پس از اجرای روش آنالیز فعالیت، نوع و حجم فعالیت ها و منابع مورد نیاز برای تولید هر کدام از محصولات شناسایی گردید سپس با استفاده از ...
بیشتر
در این تحقیق از ترکیب سیستم هزینه یابی بر مبنای فعالیت و مدیریت بر مبنای فعالیت جهت کنترل و اداره کردن منابع سازمانی بصورت یک مطالعه کاربردی در کارخانجات صنعتی شاهد شیراز استفاده شده است. برای این منظور پس از اجرای روش آنالیز فعالیت، نوع و حجم فعالیت ها و منابع مورد نیاز برای تولید هر کدام از محصولات شناسایی گردید سپس با استفاده از این اطلاعات مدل برنامه ریزی خطی تعیین ترکیب بهینه ساخت محصولات ایجاد شد و پس از حل مدل، ترکیب بهینه محصولات تولیدی کارخانه، وضعیت منابع، حجم فعالیت های مورد استفاده برای تولید هر کدام از محصولات و فعالیت های دارای ارزش افزوده و بدون ارزش افزوده مشخص شد. با توجه به اینکه سیستم ABM بر کنترل و اداره کردن منابع سازمانی و حذف فعالیت های فاقد ارزش افزوده در سازمان تاکید دارد با توجه به متغیرهای مدل، فعالیت های بدون ارزش افزوده شناسایی شد تا نسبت به حذف این فعالیت ها و بکار گیری منابع این فعالیت ها در دیگر بخش ها اقدام گردد.
مرضیه مختاری پور؛ سید علی سیادت؛ شعله امیری
دوره 13، شماره 52 ، اسفند 1385، ، صفحه 41-56
چکیده
امروزه تغییرات انطباقی از الزامات اصلی بقا و رقابت موثر محسوب می شوند. سازمان ها برای اینکه بتوانند در محیط پر تلاطم و رقابتی امروز باقی بمانند نیازمند کارکنان و مدیرانی هستند که انطباق پذیر باشند. رهبری یک سازمان برای انطباق با تغییرات و به منظور بقا و رشد در محیطهای جدید، ویژگی های خاصی را می طلبد که عموما مدیران برای پاسخ به آنها ...
بیشتر
امروزه تغییرات انطباقی از الزامات اصلی بقا و رقابت موثر محسوب می شوند. سازمان ها برای اینکه بتوانند در محیط پر تلاطم و رقابتی امروز باقی بمانند نیازمند کارکنان و مدیرانی هستند که انطباق پذیر باشند. رهبری یک سازمان برای انطباق با تغییرات و به منظور بقا و رشد در محیطهای جدید، ویژگی های خاصی را می طلبد که عموما مدیران برای پاسخ به آنها با مشکلات بسیاری مواجه می شوند. یکی از مهمترین خصیصه ها که می تواند به رهبران و مدیران در پاسخ به این تغییرات کمک نماید هوش عاطفی می باشد. هوش عاطفی موضوعی است که سعی در تشریح و تفسیر جایگاه هیجانات و احساسات در توانمندی های انسانی دارد. مدیران برخوردار از هوش عاطفی، رهبرانی موثر هستند که اهداف را با حداکثر بهره وری، رضایتمندی و تعهد کارکنان محقق می سازند. در این مقاله هوش عاطفی و کاربرد آن در گزینش و رشد و توسعه توانایی های شغلی، آموزش و بهبود مدیریت منابع انسانی تبیین شده است.
سید مهدی الوانی
دوره 13، شماره 50 ، شهریور 1385، ، صفحه 47-63
چکیده
در دهه پنجاه میلادی بولدینگ عالم علم سیستمها، در طبقه بندی نه گانه خود، پیامی هشدار دهنده را به پژوهشگران و اندیشمندان علوم انسانی و اجتماعی ارائه داد که در آن زمان توجه چندانی به آن نشد. او در مقاله خود تحت عنوان تئوری عمومی سیستمها به لزوم تناسب ابزارهای پژوهش و موضوع پژوهش اشاره کرد و متذکر شد که زمانی می توانیم به شناخت درست پدیده ...
بیشتر
در دهه پنجاه میلادی بولدینگ عالم علم سیستمها، در طبقه بندی نه گانه خود، پیامی هشدار دهنده را به پژوهشگران و اندیشمندان علوم انسانی و اجتماعی ارائه داد که در آن زمان توجه چندانی به آن نشد. او در مقاله خود تحت عنوان تئوری عمومی سیستمها به لزوم تناسب ابزارهای پژوهش و موضوع پژوهش اشاره کرد و متذکر شد که زمانی می توانیم به شناخت درست پدیده ها در هر سطح نائل شویم که ابزار مناسب همان سطح را بکار گرفته باشیم. به زعم او ابزارهای پژوهش در سطح دوم و سوم ثابت مانده اند و با استفاده از آنها انسان و سازمان که موضوعات سطح هفتم و هشتم از نظر پیچیدگی می باشند مورد پژوهش قرار می گیرند.
سیدمهدی الوانی
دوره 11، شماره 43.44 ، اسفند 1383، ، صفحه 3-13
چکیده
مدیریت گرایی یا مدیریت دولتی جدید با بهره گیری از ساز و کارهای مدیریت بخش خصوصی کوشیده است تا اصلاحاتی را در مدیریت دولتی سازمان های بخش عمومی تحقق بخشد و با استدلالهایی که مصادیق آنها سازمان های بخش خصوصی بوده است توانسته است نظر سیاستگذاران عمومی را در کشور به خود جلب کند و این نکته مهم را نهفته بدارد که بخش دولتی ماهیتا متفاوت ...
بیشتر
مدیریت گرایی یا مدیریت دولتی جدید با بهره گیری از ساز و کارهای مدیریت بخش خصوصی کوشیده است تا اصلاحاتی را در مدیریت دولتی سازمان های بخش عمومی تحقق بخشد و با استدلالهایی که مصادیق آنها سازمان های بخش خصوصی بوده است توانسته است نظر سیاستگذاران عمومی را در کشور به خود جلب کند و این نکته مهم را نهفته بدارد که بخش دولتی ماهیتا متفاوت از بخش خصوصی بوده و نمی توان بی مهابا از شیوه های مرسوم آن در سازمان های دولتی بهره برد.
در این میان ارزیابی عملکرد سازمان های دولتی نیز در پرتو اندیشه مدیریت گرایی دچار تناقضاتی گردیده است که ناشی از توجه صرف به نتایج و آثار عملکردی سازمان های مذکور بوده است. پیروان مدیریت دولتی جدید بر این باورند که زمانی سازمان های دولتی را می توان موفق قلمداد نمود که نتایج و بازده عملکردی آنها قابل سنجش عینی مثبت باشد، این عامل سیاست ها و خط مشی های دولتی را نیز تحت تاثیر شدید قرار داده است. در این مقاله سعی بر آن است تا ضمن برشمردن مشکلات ارزیابی عملکرد در مدیریت دولتی نتیجه گرا یا مدیریت گرایی، پیشنهاداتی در زمینه رفع این مشکلات ارایه گردد.
علی اکبر فرهنگی؛ مجتبی اسکندری
دوره 10، شماره 39.40 ، اسفند 1382، ، صفحه 99-121
چکیده
توانمند سازی در ادبیات مدیریت، مفهومی مبهم و ناهمگون داشته و افراد مختلف به تناسب ویژگی های خود از آن استنباطی دارند. در بررسی تاریخچه ی توانمند سازی در مدیریت دیدگاه های مختلفی وجود دارد.
نخستین دیدگاه، دیدگاه عقلایی به توانمند سازی است که بر مبنای واگذاری اختیارات و پاسخگویی بنا شده است (کانتر، 1983).
دیدگاه دوم، دیدگاه انگیزشی است ...
بیشتر
توانمند سازی در ادبیات مدیریت، مفهومی مبهم و ناهمگون داشته و افراد مختلف به تناسب ویژگی های خود از آن استنباطی دارند. در بررسی تاریخچه ی توانمند سازی در مدیریت دیدگاه های مختلفی وجود دارد.
نخستین دیدگاه، دیدگاه عقلایی به توانمند سازی است که بر مبنای واگذاری اختیارات و پاسخگویی بنا شده است (کانتر، 1983).
دیدگاه دوم، دیدگاه انگیزشی است که بر مبنای تئوری نیازهای سه گانه ی مک کله لند نیاز به قدرت را اساسی ترین نیاز مدیر دانسته و مشارکت در قدرت را به عنوان عامل انگیزشی، زمینه ساز توانمند سازی افراد می داند.
در دیدگاه سوم قدرت به معنای نیرو است. بنابراین، توانمندسازی می تواند به معنای نیرو بخشی باشد. با این نگرش توانمند سازی فرایند تقویت احساس خود اثر بخشی در بین اعضاء سازمان از طریق شناسایی وضعیت هایی که احساس بی قدرتی را در افراد می دمند و حذف آنها به همراه ایجاد مجرای انتقال احساس خود اثر بخشی است (کانگر و کانتگو، 1988) . برای تحقق این مهم مدلهای گوناگونی توسط صاحبنظران مطرح شده است که در دو دسته، مدل های عام و اقتضایی دسته بندی شده اند.
محمد محمدی
دوره 9، شماره 33.34 ، شهریور 1381، ، صفحه 175-204
چکیده
صاحبنظران مدیریت از همان ابتدای بکارگیری اصطلاح توانمند سازی تاکنون، تلاش های زیادی برای ارایه تعریفی عملیاتی از آن به عمل آورده اند. نوشتار حاضر ضمن بیان ویژگی های تعاریف عملیاتی، به بازنگری تلاش های صورت گرفته می پردازند. سپس در راستای تعاریف، فرایندهای انگیزشی و شناختی توانمند سازی را تشریح و ارتباط آن را با اصطلاحات کفایت نفس ...
بیشتر
صاحبنظران مدیریت از همان ابتدای بکارگیری اصطلاح توانمند سازی تاکنون، تلاش های زیادی برای ارایه تعریفی عملیاتی از آن به عمل آورده اند. نوشتار حاضر ضمن بیان ویژگی های تعاریف عملیاتی، به بازنگری تلاش های صورت گرفته می پردازند. سپس در راستای تعاریف، فرایندهای انگیزشی و شناختی توانمند سازی را تشریح و ارتباط آن را با اصطلاحات کفایت نفس و احساس عجز اکتسابی مورد بررسی قرار می دهد.
منوچهر انصاری
دوره 9، شماره 33.34 ، شهریور 1381، ، صفحه 205-224
چکیده
هدف از پژوهش حاضر، تحلیل تحول مفهوم کیفیت فراگیر، در شرکت های متوسط اتومبیل و الکتریک – الکترونیک در منطقه شمال غربی فرانسه می باشد. در این مقاله، کلیه اطلاعات حاصل از تحقیق و روش شناسی کاربردی، شرح داده می شوند. به علاوه طبق روش شناسی این تحقیق، دلایل انتخاب بخشهای مورد نظر، تنظیم پرسشنامه، مدل برگرفته از جایزه کیفیت اروپا و همچنین ...
بیشتر
هدف از پژوهش حاضر، تحلیل تحول مفهوم کیفیت فراگیر، در شرکت های متوسط اتومبیل و الکتریک – الکترونیک در منطقه شمال غربی فرانسه می باشد. در این مقاله، کلیه اطلاعات حاصل از تحقیق و روش شناسی کاربردی، شرح داده می شوند. به علاوه طبق روش شناسی این تحقیق، دلایل انتخاب بخشهای مورد نظر، تنظیم پرسشنامه، مدل برگرفته از جایزه کیفیت اروپا و همچنین نتایج حاصله، تفسیر و تبیین می شوند. در واقع مدیران موسسات فوق بودند که ما را در تفسیر ارزیابی این مطالعه کیفی، یاری دادند.
علی اکبر فرهنگی؛ سیدحیدر حسینی
دوره 7، شماره 27.28 ، اسفند 1379، ، صفحه 91-104
چکیده
نظام های آموزشی، و بخصوص نظام آموزش عالی، به مرور پی می برند که در شرایط عدیده امروز، بدون مدیریت و رهبری موثر قادر نخواهند بود که پاسخگوی فزاینده خویش باشند. زیرا با آشکار شدن اهمیت آموزش عالی در جامعه، مردم روز به روز نسبت به مسائل مرتبط با آموزش عالی حساسیت بیشتری پیدا میکنند و شیوه های سنتی مورد تردید واقع می شوند. در این مقاله سعی ...
بیشتر
نظام های آموزشی، و بخصوص نظام آموزش عالی، به مرور پی می برند که در شرایط عدیده امروز، بدون مدیریت و رهبری موثر قادر نخواهند بود که پاسخگوی فزاینده خویش باشند. زیرا با آشکار شدن اهمیت آموزش عالی در جامعه، مردم روز به روز نسبت به مسائل مرتبط با آموزش عالی حساسیت بیشتری پیدا میکنند و شیوه های سنتی مورد تردید واقع می شوند. در این مقاله سعی شده است که بطور خلاصه فضای حاکم بر دانشگاه ها، و شیوه رهبری هدایت آنها ترسیم گردد. لذا پس از اشاره ای کوتاه به ماهیت و نقش آموزش عالی، ابعاد مدیریت و رهبری دانشگاهی مورد اشاره قرار گرفته و ضمن مطرح کردن آثار منفی اعمال قدرت در دانشگاه ها اداره کردن آنها به عنوان سازمانهای بوروکراتیک و اینکه استادان و اهم علم و فضای بوروکراتیک نمی توانند خلاق و نوآور باشند. به مزایا مشارکت و توسعه فرهنگ مشارکتی در دانشگاه ها پرداخته شده است.
عباس صمدی
دوره 7، شماره 27.28 ، اسفند 1379، ، صفحه 185-198
چکیده
بیش از یک قرن از زمانی که تیلور نظریه مدیریت علمی را ارائه داد می گذرد. در این مدت تحقیقات بسیاری در زمینه سازمان و مدیریت انجام گرفته است. در نتیجه این تحقیقات نظریه ها، اصول و مکاتب متنوع و مختلفی پدید آمده است. گوناگونی و پراکندگی نظریه ها و رویکردها باعث شده است تا عده ای درصدد باشند تا با ترکیب نظریه ها به نظریه ای عام و جهان شمول ...
بیشتر
بیش از یک قرن از زمانی که تیلور نظریه مدیریت علمی را ارائه داد می گذرد. در این مدت تحقیقات بسیاری در زمینه سازمان و مدیریت انجام گرفته است. در نتیجه این تحقیقات نظریه ها، اصول و مکاتب متنوع و مختلفی پدید آمده است. گوناگونی و پراکندگی نظریه ها و رویکردها باعث شده است تا عده ای درصدد باشند تا با ترکیب نظریه ها به نظریه ای عام و جهان شمول دست یابند.
در این مقاله به بررسی نظرات کسانی که بدنبال تئوری عام و جهان شمول هستند می پردازیم و پیشنهادهای آنان را بررسی خواهیم کرد. سپس بیان خواهیم داشت که دستیابی به نظریه ای جامع ناشی از رویکرد مکتب اثبات گرایی به علم است و با رویکرد فرامدرنیزم سازگاری ندارد. در کل این مقاله در جهت پاسخگویی به این پرسش که آیا می توان در تئوری های سازمان و مدیریت یک تئوری عامل و جهان شمول داشت؟
شمس السادات زاهدی
دوره 7، شماره 25.26 ، شهریور 1379، ، صفحه 1-11
چکیده
نیروهای سیاسی می توانند تغییرات عمده ای را در وضعیت کشور به وجود آورند و بر سازمانها و موسسات خارجی موجود در کشور تاثیر گذارند. محیط سیاسی فرصتها و محدودیتهایی برای این گونه موسسات به وجود می آورد و میتواند نقش مثبت و یا منفی را در مورد آنان ایفا کند. برای این که ریسک سیاسی تحقق پذیرد باید تغییرات اساسی در محیط کار پیش آید به نحوی که ...
بیشتر
نیروهای سیاسی می توانند تغییرات عمده ای را در وضعیت کشور به وجود آورند و بر سازمانها و موسسات خارجی موجود در کشور تاثیر گذارند. محیط سیاسی فرصتها و محدودیتهایی برای این گونه موسسات به وجود می آورد و میتواند نقش مثبت و یا منفی را در مورد آنان ایفا کند. برای این که ریسک سیاسی تحقق پذیرد باید تغییرات اساسی در محیط کار پیش آید به نحوی که سبب انقطاع و عدم استمرار فعالیت های موسسه شود و ضمنا امکان پیش بینی تغییرات مزبور نیز به سختی فراهم باشد. سازمانها و شرکت های فرامرزی سرمایه گذاری خارجی را برای کشورهای میزبان مثبت ارزیابی می کنند و به مزایایی از قبیل تامین سرمایه، تکنولوژی، متخصص، بازار، اشتغال، ارز و درآمد مالیاتی اشاره می کنند.
جعفر ممی زادی
دوره 7، شماره 25.26 ، شهریور 1379، ، صفحه 55-72
چکیده
در این مقاله رابطه سازمان با محیط اطراف خود مورد بررسی قرار می گیرد و سپس انواع محیط های سازمانی، ماتریس عوامل محیطی و مدل سه بعدی محیط تشریح می گردد. نهایتا نحوه انطلاق سازمان با محیط خود و مدیریت محیط سازمانی با و انواع سازمان ها توضیح داده می شود.
بیشتر
در این مقاله رابطه سازمان با محیط اطراف خود مورد بررسی قرار می گیرد و سپس انواع محیط های سازمانی، ماتریس عوامل محیطی و مدل سه بعدی محیط تشریح می گردد. نهایتا نحوه انطلاق سازمان با محیط خود و مدیریت محیط سازمانی با و انواع سازمان ها توضیح داده می شود.
ناصر میرسپاسی
دوره 6، شماره 23.24 ، اسفند 1378، ، صفحه 41-62
چکیده
در سال های اخیر بحث در مورد چگونگی انتخاب الگویی مناسب برای توسعه کشور بسیار است و اغلب در مورد تعارض الگوهای توسعه در اولویت دادن به توسعه اقتصادی در مقابل تاکید بر عدالت اجتماعی نظریات مختلف مطرح گردیده است در این تعابیر اغلب اقتصاد دولتی را حمایت کننده ی عدالت اجتماعی و اقتصاد بازار را کمک کننده ی توسعه اقتصادی تلقی می کنند.
در ...
بیشتر
در سال های اخیر بحث در مورد چگونگی انتخاب الگویی مناسب برای توسعه کشور بسیار است و اغلب در مورد تعارض الگوهای توسعه در اولویت دادن به توسعه اقتصادی در مقابل تاکید بر عدالت اجتماعی نظریات مختلف مطرح گردیده است در این تعابیر اغلب اقتصاد دولتی را حمایت کننده ی عدالت اجتماعی و اقتصاد بازار را کمک کننده ی توسعه اقتصادی تلقی می کنند.
در این مقاله متاثر از نظریه ی هنری مینتزبرگ ادعا شده است که برخلاف این تصور که اقتصاد دولتی و اقتصاد بازار در ارتباط با رعایت عدالت اجتماعی در مقابل یکدیگر و در دو سر یک پیوستار قرار دارند برعکس این دو همانند دو سر یک نعل اسب خیلی بهم نزدیک هستند.
در راستای این تحلیل این ادعا مطرح است که در وسط این نعل است و یا حد بین اقتصاد دولتی و اقتصاد بازار به شرط حرفه ای کردن مدیریت می توان تعامل بین عدالت اجتماعی و توسعه اقتصادی را بهتر برقرار نمود.
همچنین سعی شده است مفهوم حرفه ای کردن مدیریت و ضوابط ایجاد این حرفه مطرح گردد و در این راستا الگوی انتخابی میزان دولتی بودن و یا آزاد بودن نظام اقتصادی به متغیرهایی نظیر ثبات سیاسی و نرخ توسعه، از یک سو و وجود اعتماد متقابل در جامعه و حرفه ای بودن مدیریت از سوی دیگر دو ماتریس انتخاب الگو، ارائه گردد و برحسب تشخیص میزان متغیرهای معرفی شده که بر مبنای این مدل اقتضایی قابل تشخیص است میزان دخالت دولت در امور اقتصادی در شرایط فعلی ایران توصیه گردد.
علیرضا چوبینه
دوره 6، شماره 23.24 ، اسفند 1378، ، صفحه 176-193
چکیده
تقریبا دو دهه است که مدیریت و طراحی سازمانی به طور رسمی در ارگونومی مطرح شده است. البته این بدان معنا نیست که پیش از دهه ی 1980 عوامل طراحی سازمان و مدیریت در مطالعات ارگونومیک مورد توجه نبوده است. برای نخستین بار در سال 1980 در گزارشی که توسط کمیته ای ویژه از انجمن عوامل انسانی در خصوص آینده عوامل انسانی ارایه شده ، طراحی سازمانی و مدیریت ...
بیشتر
تقریبا دو دهه است که مدیریت و طراحی سازمانی به طور رسمی در ارگونومی مطرح شده است. البته این بدان معنا نیست که پیش از دهه ی 1980 عوامل طراحی سازمان و مدیریت در مطالعات ارگونومیک مورد توجه نبوده است. برای نخستین بار در سال 1980 در گزارشی که توسط کمیته ای ویژه از انجمن عوامل انسانی در خصوص آینده عوامل انسانی ارایه شده ، طراحی سازمانی و مدیریت به عنوان زمینه ی فعالیتی بسیار با اهمیت در عوامل انسانی مطرح شد. وظیفه ی کمیته ی یاد شده که در سال 1987 توسط انجمن عوامل انسانی تشکیل شد در واقع تحقیق در مورد تمام جوانب اجتماعی بود که می توانستند بر روی رشد و توسعه ی عوامل انسانی تاثیر گذارند. در این راستا تغییرات سازمانی نیز به منظور یافتن کاربردهای جدید ارگونومی مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس تحقیقات انجام شده، تغییرات عمده ی زیر که از دیدگاه ارگونومی اهمیت داشتند شناسایی شدند و در سال 1980 طی گزارشی ارایه شدند.
سیدمهدی الوانی
دوره 6، شماره 21.22 ، شهریور 1378، ، صفحه 37-53
چکیده
در مسیر بی انتهای رشد و توسعه ی علوم، نقطه های عطف معدودی ایجاد شده اند که چرخش ها و دگرگونی های شگرفی را پدید آورده اند. جهان نیوتونی با نقطه ی عطف نظریه ی نسبیت و نظریه ی نسبیت با چرخشی به سوی نظریه ی آشوب و بی نظمی، طرح های تازه ای را در دنیای علم ایجاد کردند. مسایلی که با فیزیک نیوتونی حل شدنی بودند و با نظر خوش بینانه ی لاپلاس جواب های ...
بیشتر
در مسیر بی انتهای رشد و توسعه ی علوم، نقطه های عطف معدودی ایجاد شده اند که چرخش ها و دگرگونی های شگرفی را پدید آورده اند. جهان نیوتونی با نقطه ی عطف نظریه ی نسبیت و نظریه ی نسبیت با چرخشی به سوی نظریه ی آشوب و بی نظمی، طرح های تازه ای را در دنیای علم ایجاد کردند. مسایلی که با فیزیک نیوتونی حل شدنی بودند و با نظر خوش بینانه ی لاپلاس جواب های دقیق و قطعی برای آنها متصور بود در نظریه ی نسبیت راه حل های دیگری می طلبیدند و نظریه ی بی نظمی برای پاسخ به مسائل پیچیده و آشوب ناک زمانه راه چاره های نوینی را مطرح می ساخت.
این تغییرات اساسی و دگرگونی های بنیادی که یک حوزه ی تفکر و اندیشه را با تمام تئوری ها، مدل ها و چارچوب های ذهنی آن، به کنار می گذارد و حوزه ی دیگری را بنا می نهد، تغییر در پارادایم نام نهاده اند. توماس کوهن دانشمندی است که برای نخستین بار بحث پارادایم ها یا حوزه های غالب تفکر و اندیشه ی علمی در زمینه های مختلف دانش بشری را مطرح ساخت و آنها را مجموعه ای از قواعد و نظریه هایی دانست که در یک دوره از زمان مورد قبول اهل یک رشته یا رشته های علم بوده و تمام اعمال و افعال آن ها را شکل می داده است. اهل هر رشته و حرفه مبانی اندیشه و عمل خود را از پارادایم های زمان خود اخذ می کنند و هنگامی که عالمی پارادایم خاصی را مقبول و معقول می داند، دیگر نیازی به آن نمی بیند. که برای ساختن و پرداختن حوزه ی کار خود از نو تلاش کند و به اثبات اصول اساسی کار خود بپردازد. و یا آنها را زیر سوال ببرد و در صحتشان تردید بخود راه دهد. قبول حقانیت و درستی بی چون و چرای پارادایم از سوی علما مساله ی رکود و سکون در نوآوری و خلاقیت های علمی را به وجود آورده و پویایی دانش را دچار نکس می سازد. علم در یک پارادایم ثابت از حرکت باز می ایستد و با حرکت در مسیری ثابت، چرخشی دایره وار را آغاز می کند. عالمان در پارادایم های ثابت پس از مدتی از هر نقطه که حرکت کنند باز به همان نقطه خواهند رسید.
سید مهدی الوانی
دوره 5، شماره 20 ، اسفند 1374، ، صفحه 17-28
چکیده
یکی از مشکلات پژوهش در مقوله ی سازمان و مدیریت ناسازگاری موضوع تحلیل و ابزار تحلیل است. سال هاست محققان این رشته با استفاده از ابزارهای تحقیقی که خاص علوم طبیعی است به سراغ مسائل انسانی و سازمانی آمده و کوشیده اند تا این دو ناساز را همساز کنند که در این امر توفیق حاصل نگردیده است. در این مقاله تلاش شده تا پژوهش کیفی به عنوان رویکردی مناسب ...
بیشتر
یکی از مشکلات پژوهش در مقوله ی سازمان و مدیریت ناسازگاری موضوع تحلیل و ابزار تحلیل است. سال هاست محققان این رشته با استفاده از ابزارهای تحقیقی که خاص علوم طبیعی است به سراغ مسائل انسانی و سازمانی آمده و کوشیده اند تا این دو ناساز را همساز کنند که در این امر توفیق حاصل نگردیده است. در این مقاله تلاش شده تا پژوهش کیفی به عنوان رویکردی مناسب تحقیق در مسائل سازمان و مدیریت معرفی و ویژگی های آن تشریح شود. ماهیت و سرشت پژوهش های کیفی، شیوه های گردآوری اطلاعات در این نوع پژوهش ها، دسته بندی پژوهش های کیفی و برخی مشکلات آنها محورهای اصلی بحث در این مقاله را تشکیل می دهد. امید است طرح این موضوع آغازی باشد برای بحث های اساسی تر در زمینه پژوهش های سازمانی و مدیریت.
حسین رحمان سرشت
دوره 5، شماره 20 ، اسفند 1374، ، صفحه 109-130
چکیده
در تناور شدن درخت علم مدیریت مردان و زنان بسیاری سهیم بوده اند اما نام خانم ماری پارکر فالت در ردیف نام آورانی که با طرح به موقع خود اشتهاری درخشنده یافته اند جایگاه شایسته ی خود را کسب نکرده است. در میان مباحثی که او مطرح می سازد مفاهیمی چون قانون موقعیت یا اقتضای شرایط، قدرت و اقتدار رهبری، شیوه های حل اختلاف و مشارکت در تصمیم گیری ...
بیشتر
در تناور شدن درخت علم مدیریت مردان و زنان بسیاری سهیم بوده اند اما نام خانم ماری پارکر فالت در ردیف نام آورانی که با طرح به موقع خود اشتهاری درخشنده یافته اند جایگاه شایسته ی خود را کسب نکرده است. در میان مباحثی که او مطرح می سازد مفاهیمی چون قانون موقعیت یا اقتضای شرایط، قدرت و اقتدار رهبری، شیوه های حل اختلاف و مشارکت در تصمیم گیری به چشم می خورند. می دانیم که این مفاهیم امروز نه تنها جای خود را در ادبیات مدیریت خالی نکرده اند بلکه به صورتی گسترده تر مطرح شده اند. با نگاهی به محتوای ماندگار نوشته های فالت در شرایط عمومی بی مهری نسبی به رشته های او قابل قبول نمی نماید.
مباحث فالت در دهه های اول قرن بیستم یعنی هنگامی که دیدگاه های امثال تیلور و گیلبرت برای کارایی تصویری بی روح و ماشین گونه از سازمان ها ترسیم می کردند با قایل شدن روح و اراده برای سازمان ها از آن ها سیمایی دیگر ارائه دادند. در واقع مباحث او نه تنها در آن هنگام قابل توجه بودند بلکه حتی مدت ها پس از آن هم ارزش توجهی شایسته دارند. اما اکنون که مفاهیمی چون کنترل، مدیریت مشارکتی، و نظایر آنها با جلوه هایی نو مطرح شده اند مرور دوباره ی دیدگاه های فالت که به حق می توانند اساس مفاهیم اخیر تلقی شوند کاملا قابل توجیه است. این مقاله نکات اصلی مباحث فالت را به نقل از کتاب مدیریت پویا ویراسته ی متکاف و اورویک شرح و با یک نتیجه گیری کلی به آنها پایان می دهد.
شمس السادات زاهدی؛ بهنام نخعی
دوره 5، شماره 19 ، آذر 1374، ، صفحه 15-37
چکیده
رقابت های فزاینده بین کشورهای مختلف برای به دست آوردن سهم بیشتری از تجارت جهانی، بسیاری از مدیران و متخصصان این کشورها را وادار به تفکر مجدد درباره کیفیت کرده است. در سالهای اخیر تعدادی از کشورهای پیشرفته و برخی از ممالک در حال توسعه، نسبت به تنظیم و تدوین الگوهای ملی برای کیفیت فراگیر اقدام کرده اند و به این ترتیب در جهت احیاء و بهبود ...
بیشتر
رقابت های فزاینده بین کشورهای مختلف برای به دست آوردن سهم بیشتری از تجارت جهانی، بسیاری از مدیران و متخصصان این کشورها را وادار به تفکر مجدد درباره کیفیت کرده است. در سالهای اخیر تعدادی از کشورهای پیشرفته و برخی از ممالک در حال توسعه، نسبت به تنظیم و تدوین الگوهای ملی برای کیفیت فراگیر اقدام کرده اند و به این ترتیب در جهت احیاء و بهبود مزیت رقابتی خویش گام موثری برداشته اند. از جمله آثار مثبت نهضت های کیفیت، گسترش مباحثات و تبادل افکار و نظرات مختلف درباره کیفیت بوده است که به نوبه خود به تکامل مفاهیم کلیدی، ارزشها و معیارهای مدیریت کیفیت فراگیر منجر شده است. تحولات کیفیت در این کشورها سبب گسترش مفاهیم نوین مدیریت کیفیت و تسهیل آموزش و افزایش کاربرد عملی آنها در موسسات و سازمان های مختلف گردیده است. علاوه بر این، بر مبنای الگوهای کیفیت، در کشورهای مزبور، جایزه ملی کیفیت نیز تعیین شده و از این طریق بر نقش انگیزشی آن هم اضافه شده است.
نظر به این که تاکنون در کشور ما در مورد این امر مهم اقدامی به عمل نیامده است، نویسندگان این نوشتار بر خود فرض دانستند که گام آغازین در این زمینه را بردارند و طی مقاله ای مبانی مدیریت کیفیت فراگیر را تشریح کرده و نسبت به ارائه الگویی متناسب با ویژگی های خاص کشور ایران اقدام کنند.
سید جواد غروری
دوره 5، شماره 17.18 ، شهریور 1374، ، صفحه 51-84
چکیده
پیدایش حسابداری مدیریت ریشه در توسعه صنعت تولید انبوه دارد. موقعیت فعلی حسابداری مدیریت به میزان قابل ملاحظه ای تغییر کرده است. مدیران با مجهولات متنوع فراوانی روبرو هستند. نیاز فزاینده ای برای استراتژی های جدید و ابزاری که فراتر از عرف حسابداری سنتی برود احساس می شود. از این رو استراتژی های جدید و اطلاعات بیشتری مورد نیاز است.
این ...
بیشتر
پیدایش حسابداری مدیریت ریشه در توسعه صنعت تولید انبوه دارد. موقعیت فعلی حسابداری مدیریت به میزان قابل ملاحظه ای تغییر کرده است. مدیران با مجهولات متنوع فراوانی روبرو هستند. نیاز فزاینده ای برای استراتژی های جدید و ابزاری که فراتر از عرف حسابداری سنتی برود احساس می شود. از این رو استراتژی های جدید و اطلاعات بیشتری مورد نیاز است.
این مقاله تلاشی است در جهت تامین این نیازها و در این راه زمینه های تغییر پذیر تصمیم گیری را تحلیل می کند و استراتژی های عمده برای تصمیم گیری در شرایط برنامه ناپذیر را توضیح می دهد:
الف. در نظر گرفتن اطلاعات غیر متعارف و استاندارد نشده بیش از پیش
ب. دنبال کردن تجربه ها و الگوبرداری از آنها
ج. حسابداری وارونه
د. آزمایش و تحقیق
ه. راه های طراحی
و. افزایش بازخور اطلاعات در حین نوآوری و پس از آن
مقاله در پایان استراتژی ها را بر حسب اقتضا با تغییرات ساختار سازمان ربط و تطبیق می دهد. برای تشریح این مفاهیم یک مورد پژوهشی در سرتاسر مقاله بکار گرفته شده است.
علی اکبر افجه ای
دوره 5، شماره 17.18 ، شهریور 1374، ، صفحه 103-118
چکیده
بحث مدیریت و توسعه سازمانی که زمانی نه چندان دور از عمر آن در مباحث دانشگاهی و سازمانی می گذرد با گذشت زمان دستخوش تغییر و تحولات بسیاری شده است که یکی از آنها در شیوه تغییرات کیفی نیروی انسانی و اهمیت گروه و روابط درون گروهی و بین گروهی در بهبود سازمان است. نکته دیگر در مهارت های مشاور و اهمیت وی در تحقق اهداف برنامه های توسعه سازمان ...
بیشتر
بحث مدیریت و توسعه سازمانی که زمانی نه چندان دور از عمر آن در مباحث دانشگاهی و سازمانی می گذرد با گذشت زمان دستخوش تغییر و تحولات بسیاری شده است که یکی از آنها در شیوه تغییرات کیفی نیروی انسانی و اهمیت گروه و روابط درون گروهی و بین گروهی در بهبود سازمان است. نکته دیگر در مهارت های مشاور و اهمیت وی در تحقق اهداف برنامه های توسعه سازمان است و بلاخره به دلیل همین اهمیت کاربردی و مشاور OD در بهبود و توسعه سازمان در عصر حاضر می توان از OD به عنوان مهندسی مدیریت نام برد.
غلامعلی سرمد
دوره 4، شماره 16 ، اسفند 1373، ، صفحه 15-27
چکیده
در هر سازمان مفروض بین مدیریت و کارکنان روابطی وجود دارد که بخشی از مبحث رفتار سازمانی را تشکیل می دهد. قسمتی از این روابط به انتظارات متقابل زیردستان و مدیران از یکدیگر مربوط می شود. تعدادی از این انتظارات معقول و مقبول است در حالی که برخی از آنها منطقی نیست. در مقاله حاضر پس از مروری کوتاه بر انگیزش و تاثیر آن بر رفتار سازمانی، نظریه ...
بیشتر
در هر سازمان مفروض بین مدیریت و کارکنان روابطی وجود دارد که بخشی از مبحث رفتار سازمانی را تشکیل می دهد. قسمتی از این روابط به انتظارات متقابل زیردستان و مدیران از یکدیگر مربوط می شود. تعدادی از این انتظارات معقول و مقبول است در حالی که برخی از آنها منطقی نیست. در مقاله حاضر پس از مروری کوتاه بر انگیزش و تاثیر آن بر رفتار سازمانی، نظریه انتظارات به عنوان یکی از عوامل انگیزشی بررسی می شود. سپس خلاصه نتایج مطالعه ای که در زمینه انتظارات نابجای زیر دستان از مدیران انجام شده ارائه می گردد. آنگاه یافته های یک مطالعه میدانی در خصوص بعد دوم قضیه، یعنی انتظارات نابجای مدیران از زیردستان عرضه و تجزیه و تحلیل می شود.
اصغر مشبکی؛ مرتضی موسوی خانی
دوره 4، شماره 16 ، اسفند 1373، ، صفحه 45-76
چکیده
شرکت های فراملیتی با برخورداری از منابع و امکانات عظیم اقتصادی و مالی و به خدمت گرفتن سرآمدان و نخبگان علوم مختلف و تکنوکرات های عالی رتبه اداری – نظامی و همچنین با بهره گیری از منابع اطلاعاتی و رسانه های گروهی آن چنان سیطره ای بر کشورهای جهان اعم از کشورهای توسعه نیافته، در حال توسعه و ممالک پیشرفته صنعتی گسترده اند که در ایام قدرتمندترین ...
بیشتر
شرکت های فراملیتی با برخورداری از منابع و امکانات عظیم اقتصادی و مالی و به خدمت گرفتن سرآمدان و نخبگان علوم مختلف و تکنوکرات های عالی رتبه اداری – نظامی و همچنین با بهره گیری از منابع اطلاعاتی و رسانه های گروهی آن چنان سیطره ای بر کشورهای جهان اعم از کشورهای توسعه نیافته، در حال توسعه و ممالک پیشرفته صنعتی گسترده اند که در ایام قدرتمندترین امپراتوری ها هم سابقه نداشته است.
عملکرد این شرکت ها در سطح جهانی به گونه ای است که به ندرت می توان منطقه یا کشوری را یافت که به نوعی در معرض اثرات آنها قرار نگرفته باشد. با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و دولت های کمونیست اروپای شرقی، راه برای سلطه جهانی شرکت های فراملیتی به عنوان نمایندگان اصلی نظام سرمایه داری و امپریالیستی غرب هموارتر شده است تا با نفوذ در بازارهای بلوک شرق رها شده از قید و بندهای کمونیسم و توسعه روز افزون فعالیت بنگاه های اقتصادی و تجاری خود ضمن برقراری انحصار و وحدت تولید در سطح جهانی حداکثر سود را در تجارت بین المللی به خود اختصاص دهند و با استفاده از اهرم های قدرت تحت اختیار خود و اعمال نفوذ و تعیین خط مشی های اقتصادی و سیاسی در سطح جهانی، نقش عمده ای را در مدیریت امور بین المللی و سیاست جهانی ایفا نمایند. این مقاله بر آن است ضمن بیان تاریخچه مختصری از تشکیل شرکت های فراملیتی و قدرت یافتن آنها، عملکرد این شرکت ها را در کشورهای جهان سوم، تجارت بین الملل و جریان نقل و انتقال سرمایه و همچنین نقش آنها را در تحولات عمده سیاسی و شکل گیری مناطق تجاری و اقتصادی و نهایتا ایجاد نظم واحد مدیریت جهانی به اجمال بررسی و تحلیل نماید.
شمس السادات زاهدی
دوره 4، شماره 13.14 ، شهریور 1373، ، صفحه 1-12
چکیده
نیروهای سیاسی می توانند تغییرات عمده ای را در وضعیت کشور به وجود آورند و بر سازمان ها و موسسات خارجی موجود در کشور تاثیر گذارند. محیط سیاسی فرصتها و محدودیت هایی برای این گونه مؤسسات به وجود می اورد و می تواند نقش مثبت و یا منفی را در مورد انان ایفا کند. برای این که ریسک سیاسی تحقق پذیرد، باید تغییرات اساسی در محیط کار پیش اید به نحوی ...
بیشتر
نیروهای سیاسی می توانند تغییرات عمده ای را در وضعیت کشور به وجود آورند و بر سازمان ها و موسسات خارجی موجود در کشور تاثیر گذارند. محیط سیاسی فرصتها و محدودیت هایی برای این گونه مؤسسات به وجود می اورد و می تواند نقش مثبت و یا منفی را در مورد انان ایفا کند. برای این که ریسک سیاسی تحقق پذیرد، باید تغییرات اساسی در محیط کار پیش اید به نحوی که سبب انقطاع و عدم استمرار فعالیتهای مؤسسه شود و ضمناً امکان پیش بینی تغییرات مزبور نیز به سختی فراهم باشد. سازمانها و شرکتهای فرامرزی، سرمایه گذاری خارجی را برای کشورهای میزبان مثبت ارزیابی می کنند و به مزایایی از قبیل تامین سرمایه، تکنولوژی ، متخصص، بازار، اشتغال، ارز و درآمد مالیاتی اشاره می کنند. کشورهای میزبان نیز ضمن این که از سرمایه گذاری خارجی منتفع می شوند و به ابعاد منفی آن نیز توجه دارند و پیرامون آن تبلیغ می نمایند. از جمله افزایش وابستگی، کاهش اقتدار دولت، افزایش استثمار، جایگزین کردن ارزشهای سنتی با ارزشهای غربی، تکنولوژی نامناسب و خروج ارز. در این مقاله سعی شده است انواع مختلف ریسک سیاسی مطرح شود و در مورد ارزیابی و نحوه مدیریت آن مطالبی ارائه گردد. مدیران ما لازم است با ارزیابی صحیح میزان ریسک سیاسی، اثرات ریسک را به حداقل برسانند و از فرصت های موجود، بالاترین بهره را بستانند.
شمس السادات زاهدی
دوره 3، شماره 11.10 ، آذر 1372، ، صفحه 75-95
چکیده
نظام های اطلاعاتی را فراگرد طراحی، ارائه و به کارگیری تکنولوژی اطلاعات در سازمان ها و جامعه تعریف کرده اند. این بحث از زمره مباحث میان رشته ای است که قلمرو آن علاوه بر مدیریت، کامپیوتر و تکنولوژی اطلاعات را نیز در بر میگیرد. در این مقاله سعی شده است که ایجاد و گسترش نظام های اطلاعاتی با دید سیستمی مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد و در ارائه ...
بیشتر
نظام های اطلاعاتی را فراگرد طراحی، ارائه و به کارگیری تکنولوژی اطلاعات در سازمان ها و جامعه تعریف کرده اند. این بحث از زمره مباحث میان رشته ای است که قلمرو آن علاوه بر مدیریت، کامپیوتر و تکنولوژی اطلاعات را نیز در بر میگیرد. در این مقاله سعی شده است که ایجاد و گسترش نظام های اطلاعاتی با دید سیستمی مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد و در ارائه مطلب از مراحل چرخه زیست نظام ها یعنی برنامه ریزی، تجزیه و تحلیل، طراحی کلی، طراحی تفصیلی، اجرا، ارزیابی و انتخاب پیروی شود. مبحث نظام های اطلاعاتی مدیریت از زمره مباحث میان رشته ای است که قلمرو آن علاوه بر مدیریت، کامپیوتر و تکنولوژی اطلاعات را نیز در بر میگیرد. این موضوع در حال حاضر تحت عناوینی از قبیل توسعه و بهبود سیستم ها، ایجاد و توسعه سیستمها، طراحی سیستم های اطلاعاتی، مدیریت سیستم های اطلاعاتی، تکنولوژی اطلاعات، طراحی، تجزیه و تحلیل سیستم ها، مهندسی سیستم ها و ... در دانشگاه ها تدریس می شود. لذا در این نوشتار سعی بر این است که موضوع مزبور در ارتباط با سیستم های کامپیوتری و تکنولوژی اطلاعات مورد بررسی قرار گیرد و از حیطه مطالب سنتی در این زمینه فراتر رود.
